Libri më i fundit nga autori i mirënjohur Pëllumb Kulla ofron dy libra brenda njërit. Nga njëra anë është komedia “Ëndrra ime Rina”, një romancë bashkëkohore dhe nga ana tjetër drama Duart dhe Thikat dhe disa tregime të autorit.

Letërkëmbimi në letërsi. Humor Satirë

Një djalë i përsosur? E kujt i duhet ky? Si duhet të sillet ai? Norma!? Ky libër rrëfen edhe për lidhjet tona, miqësinë, sepse Konradi nuk është një fëmijë i zakonshëm, por një fëmijë i bërë artificialisht. Si duhet të jetë ai? I sjellshëm, i shkëlqyer dhe me rezultate të jashtëzakonshme? A kanë vërtetë këto ndonjë rëndësi? A është normal një fëmijë që punon gjithmonë mirë? Një nxënës model, me nota të mira, por që nuk orientohet dot në këtë botë dhe as luan me shokët e klasës? Christine Nostlinger i prek këto tema, duke dhënë përgjigje zbavitëse, ironike, përmes këtij libri gazmor, me vlerë të madhe. Romani mahnitës i Christine Nastlinger rrëfen për fëmijërinë dhe rritjen e fëmijëve, për prirjet e tyre dhe pritshmëritë e prindërve. Konradi - ose djali konservës" është një sukses botëror i jashtëzakonshëm, i përkthyer në më shumë se 20 gjuhë, tanimë vjen edhe në shqip, për të na rrëfyer historinë e një djali të dorëzuar gabimisht te dikush, që nuk dëshiron ta kthejë më mbrapsht. Ky roman është një nga më të dashurit e fëmijeve në të gjithë botën, pa marrë parasysh nëse lexuesi është vajzë apo djalë. Historia e jashtëzakonshme e Konradit, i nxit lexuesit të qeshin, ta lexojnë me zë të lartë dhe të ‘’infekiojnë" edhe lexuesit e rritur ta njohin këtë personzh që kthehet nga një djalë i mirë-edukuar, në një djalë që bëhet qëllimisht " i prapt''

Harriet Menërs di shumë fakte: -Letra higjenike u shpik nga kinezët në vitin 600 pas Krishtit -Bishti i kometës largohet nga Dielli. -Një zemër e shëndetshme rreh rreth 70 here në minutë edhe kur është e lenduar. Por, ajo as që ia ka idenë se si të" zërë miq të rinj në gjimnaz, apo se si të jetë një supermodele vezulluese e suksesshme.

Në historinë e letërsisë mbi emrin e Molierit është krijuar një konfuzion mbi dy çështje kryesore: 1. Moleri është klasicist apo realist borgjez? 2. Është ideolog i aristokracisë apo shprehës i interesave borgjeze? Disa studionjës të përmendur të veprës së Molierit ngulin këmbë se krijimtaria e tij ka karakter "feudal", se ai është rob i klasicizmit. Disa të tjerë mendojnë se ai është ideolog i rendit të tretë, duke ia përshtatur veprën e tij realizmit borgjez. Që të dyja këto pikëpamje janë idealiste. Edhe në rastin e parë, edhe në të dytin ngatërrohen dy koncepte që nuk pajtohen njëri me tjetrin: metoda e të njohurit të botës në mënyrë artistike me tendencën, me rrymën në art. Klasicizmi dhe realizmi borgjez janë dy rryma, dy drejtime krejt të ndryshme, ose siç i quanin më përpara, dy shkolla krejt të ndryshme në art. Të dyja ato qenë shprehje ideologjike të luftës së klasës midis aristokracisë dhe borgjezisë në konditat e regjimit absolutist të Francës së shekullit XVII. Tema e komedisë “Tratufi” është: “hipokrizia e shtresës klerike që mundohet të pasurohet në mënyrë shumë të shpejtë,duke shfrytëzuar besimin që kanë të tjerët për profesionin e tyre të shenjtë dhe mendjelehtësinë e shtresës borgjeze që një kohë bëhet viktimë e hipokrizisë klerike”. Subjekti i veprës përbën ballafaqimin e dy shtresave shoqërore asaj klerikale dhe feudale e cila dobësohej gradualisht si ekonomikisht edhe politikisht dhe në atë borgjeze e cila fuqizohej në mënyrë të pandalshme.

Komedia “Mizantropi" është nga veprat më të njohura të Molierit. Alcesti, si personazh kryesor i kësaj komedie, është njeriu i cili s'duron dot hipokrizinë e njerëzve, padrejtësinë, veset... Kjo e bën të shpërthejë përballë gjendjeve të tilla, duke arritur në atë pikë sa të shprehet se urren gjithë njerëzimin dhe se do të donte të largohej e të jetonte diku larg tyre. Por a është vërtet Alcesti një njeri që ushqen urrejtje ndaj njerëzimit? Në fakt, ai urren veset e njerëzve. Alcesti është njeriu i cili s'nguron në asnjë çast t'u thotë të gjithëve atë që mendon dhe duke e bërë këtë sinqerisht. Ai urren padrejtësitë, por kjo s'e pengon të shprehë një mospërfillje për vendimin e një gjyqi të padrejtë që do bëhet ndaj tij.Miku i tij, Filenti, është nga ata njerëz që, edhe pse i sheh padrejtësitë, nuk e ngre zërin kundër tyre, por sillet me të gjithë si i dashur e i sjellshëm, sepse, sipas tij, kështu e do zakoni për të qenë gjithmonë njeri i kohës dhe me arritje të larta. Në qendër të komedisë është dashuria e Alcestit me Selimenën. Alcesti, edhe pse e dashuron atë, nuk nguron t'i tregojë veset e saj, me shpresën se ajo do ndryshojë dhe s'do sillet njësoj si shtresa e shoqërisë së cilës i përket. Selimena tregohet e dobët në këtë këndvështrim, madje ajo në fund paraqet edhe luhatje të ndjenjave të saj për Alcestin, duke treguar simpati njëkohësisht edhe për Orontin. Alcesti është i gatshëm t'ia falë këtë Selimenës, me kushtin që ajo të braktisë veset e shoqërisë së lartë, gjë që ajo refuzon ta bëjë dhe, rrjedhimisht, kjo dashuri është e destinuar të dështojë. Ndryshe nga Selimena, kushërira e saj, Elianta, është një vajzë me virtyte të larta, e cila, edhe pse e dashuron Alcestin dhe shpreh një admirim të thellë për karakterin e tij të rrallë, bën çmos që Alcesti të jetë i lumtur me Selimenën.

Fragment nga libri: Aktorja: Prej teje s’kam dyshim, as frikë Aktori: ... se mos e merr mbrapsht fjalën. Edhe në s’jam aq trim apo aq zemërfortë saqë shpejt t’ju harroj, do detyrohem tash që asgjë më të mos dua. Aktorja: S’do vijë ajo ditë e zezë, më mirë thuaj. Aktori: ... që prapë te ju të kthehem. Aktorja: Do t’ishte krejt e kotë. Aktori: Ti, moj mikeshë, je një shtrigë e mallkuar dhe unë do të të mësoj të flasësh. Do vrisja veten time, do t’ikja nga kjo botë... Aktorja: Ah, sa mirë do të ishte! Aktori: ... sikur ta bëja unë atë lloj poshtërsie... Aktorja: Pse jo atë? Ti ke bërë kushedi sa të tjera.

Një nga pjesët e hershme të Shekspirit, “Si ta doni” (1598-1599), është një komedi romantike, me skemën e zakonshme të njohur për shikuesin e teatrit të periudhës elizabetiane, si një model komedie "e krishterë". Edhe pse kjo pjesë ka dy kthesa shpirtërore që ndodhin jashtë perdes së skenës, cilësimi "e krishterë" nuk ka lidhje me fenë në vetvete. Kuptimi i këtij cilësimi është rivendosja dhe përtëritja e shoqërisë nëpërmjet ripohimit të disa vlerave të krishtera, sikundër janë dashuria vëllazërore, bashkimi me martesë, toleranca për pikëpamjet e ndryshme dhe optimizmi për jetën në përgjithësi. Fabula është mjaft e thjeshtë: problemi dramatik në sjelljen e çoroditur të dy vëllezërve të ligj ndaj dy vëllezërve të mirë, si dhe pengesat e lidhura me këtë sjellje ndaj martesës së disa çifteve në këtë pjesë teatrore (sidomos të Rozalindës me Orlandon) zgjidhen pa vështirësi dhe, pa dyshim, kemi të bëjmë me një fund të lumtur. Në një rrafsh, është e qartë se këtë pjesë Shekspiri e kishte shestuar si një komedi të thjeshtë zbavitëse; disa skena në “Si ta doni” në thelb janë bashkim skeçesh e situatash ngacmuese humoristike. Por, në një rrafsh të menduar më thellë, kjo pjesë teatrore u jep mundësi personazheve kryesore të flasin për një sërë temash të jetës (dashuria, plakja, bota e natyrës, vdekja) nga pikëvështrimet e tyre të veçanta. Në qendër të vet, “Si ta doni” na paraqet botëkuptimet gjegjëse të Zhakut, një pesimist melankolik kronik, i merakosur për anët negative të jetës, dhe Rozalindës, heroina e krishterë e pjesës, e cila i njeh vështirësitë e jetës, por mban pa lëkundje një qëndrim pozitiv të ngrohtë, gazmor dhe, mbi të gjitha, të urtë e të mençur. Në fund, kënaqësia që përftojmë nga komedia e kësaj pjese gjen mbështetje e merr peshë nga një filozofi e krishterë humane, e endur këndshëm në tekstin e shkruar prej një Shekspiri mirëdashës.

Edhe pse janë bërë disa hamendësime që "Shumë zhurmë pëR asgjë" mund të jetë një version i ripunuar i një pjese që Shekspiri e ka shkruar më herët gjatë karrierës së tij, ka shumë të ngjarë që ajo të jetë shkruar në vitin 1598 apo pak kohë më pas. Ky hamendësim bën që kjo vepër të përcaktohet si komedia e fundit e Shekspirit. Ndryshe nga komeditë e tjera, humori i "Shumë zhurmë për asgjë" nuk krijohet nga situatat qesharake. Megjithëse ka disa elemente standarde të përbashkëta me komeditë e tjera (keqkuptimet, maskimet, dëshmitë e rreme), humori i kësaj vepre krijohet nga vetë karakteret dhe mënyrat e sjelljes së shoqërisë ku ata jetojnë. Ndërkohë që subjekti i "Shumë zhurmë për asgjë" vërtitet rreth pengesave që i dalin bashkimit të dy të dashuruarëve të rinj (Klaudios dhe Heros), linja dytësore e ngjarjeve, "lufta zbavitëse" e dy gjinive që zhvillohet midis Beatriçes dhe Benedikut, është shumë më tepër interesante dhe zbavitëse në krahasim me të. Madje, për një kohë të gjatë pjesa është vënë në skenë me titull "Beatriçja dhe Benediku". Veçanërisht nëse i krahasojmë me konvencionalitetin, madje edhe me dashnorët dydimensionalë të subjektit kryesor, Beatriçja dhe Benediku paraqesin një inteligjencë, humor dhe humanizëm që është i rrallë në çiftet e tjera të komedive të Shekspirit.

Mundimet e humbura të dashurisë është një prej veprave të para të autorit të madh. E shkruar rreth mesit të viteve 1590, vepra ndjek mbretin e Navarrës dhe tre kalorësit e tij në përpjekjet e tyre për të fituar zemrën e Princeshës Akuitanë dhe shoqërueseve të saj. Vepra çmohet lart nga kritikët e dramaturgjisë dhe studiuesit e Shakespearit për gjuhën e sofistikuar me të cilën është shkruar, pasurinë në figura letrare dhe humorin e hollë. Kjo komedi e famshme shekspiriane sillet në shqip për herë të parë e me mjeshtëri nga poeti Perikli Jorgoni.

Është komedia e parë e shkruar nga Çajupi. Ajo u botua në përmbledhjen “Baba Tomorri”, së bashku me poemën me të njëjtin titull dhe një sërë vjershash me karakter atdhetar dhe shoqëror. Komedia “14 vjeç dhëndër” u cilësua nga kritika e viteve ’30 si një “farsë moliereske” e arrirë, që zë vendin e parë në gjininë e vet, duke qenë se letërsia jonë në atë kohë nuk e njihte ende këtë lloj të gjinisë dramatike.

Është komedia e parë e shkruar nga Çajupi. Ajo u botua në përmbledhjen “Baba Tomorri”, së bashku me poemën me të njëjtin titull dhe një sërë vjershash me karakter atdhetar dhe shoqëror. Komedia “14 vjeç dhëndër” u cilësua nga kritika e viteve ’30 si një “farsë moliereske” e arrirë, që zë vendin e parë në gjininë e vet, duke qenë se letërsia jonë në atë kohë nuk e njihte ende këtë lloj të gjinisë dramatike.

Merilin Tërki shkruan një roman. Qysh në fëmijëri, tek ajo, u shfaq tërheqja për takimet romantike dhe zunë vend idetë e dyshes, bashkëpunimit, pakteve,  veprimeve dashurore dhe partneriteteve miqësore. Gjatë kohës që shkruan këtë roman, ajo riviziton fragmente të jetës së vet dhe zhytet në kujtimet e takimeve të saj intime dhe të qarta. Merilini në tri kocka është një road-movie me tri akte: akti i parë i përket periudhës së fëmijërisë, moshës 6-8 vjeçe, pjesa e dytë asaj të rinisë dhe akti i fundit përcaktohet si  këtu dhe tani . Kjo është historia e një eksplorimi dhe devijimi. Cilat janë format e ndryshme në të cilat mishërohet dashuria. Ç'është kjo çmenduri që papritmas i lidh së bashku dy krijesa për një moment të veçantë. Eksplorimi i Merilinit nuk njeh kufij. Ajo kërkon kudo ku e nuhat, duke përfshirë botën e njerëzve, botën e kafshëve dhe botën e bimëve.

Kjo vepër përcaktohet si komedia e fundit e Shekspirit. Ndryshe nga komeditë e tjera, humori i “Shumë zhurmë për asgjë”, nuk krijohet nga situatat qesharake. Humori i kësaj vepre krijohet nga vetë karakteret dhe mënyra e sjelljes së shoqërisë ku ata jetojnë. Subjekti kryesor vërtitet rreth pengesave që i dalin bashkimit të dy të dashuruarve të rinj Klaudios dhe Heros, linja dytësore e ngjarjeve, “lufta zbavitëse” e dy gjinive që zhvillohen midis Beatriçes dhe Benedikut, është shumë tërheqëse dhe interesante dhe zbavitëse në krahasim me të parën.