Romantizmi ka qenë një revolucion në ndjeshmëri dhe në shije, që përqafoi dhe shndërroi në mënyrë të pakthyeshme të gjithë kulturën europiane. Në këtë sintezë të qartë, autori eksploron origjinalitetin e kontributit që i ka dhënë lëvizja romantike filozofisë së artit, duke nisur me vëllezërit Schlegel, për të vazhduar me Novalis-in, Wordsworth-in, Koleridge-n, Chateaubriand-in, Foscol-in, Manzoni-n dhe Leopardi-n. Pas një kronologjie dhe gjeografie të estetikës romantike, ilustrohen tiparet përbërëse të saj: që nga polariteti mes antikes dhe modernes, së dëlirës dhe sentimentales, klasikes dhe romantikes, te zbulimi i Mesjetës dhe i Orientit, tek arti si formë e epërme e njohjes e deri te nihilizmi. Më pas diskutohet për kategoritë mbi të cilat artikulohet kjo estetikë: kapërcimi i imitimit, ironia, e shëmtuara dhe groteskja, shija për fragmentaren, e madhërishmja, e mrekullueshme, alegoria, simboli, duke vazhduar me shqyrtimin se si reflektohen këto në teorinë e romanit dhe të tragjedisë, në kritikë, në letërsi, në pikturë dhe në muzikë.

"Udhëtim në Europën Lindore" është kronika – dëshmi e udhëtimit të Gabriel García Márquez – it në rininë e tij në vendet socialiste gjatë viteve pesëdhjetë. Në faqet e tij lexuesi do të gjejë, krahas vrojtimeve të shokëve të rrugës, një analizë të mprehtë ku nuk mungon ironia e ngjarjeve sociale dhe politike të kohës. Udhëtimi në enklavën socialiste fillon me Gjermaninë Lindore dhe vazhdon me Çekosllovakinë, Poloninë, Hungarinë dhe ish – Bashkimin Sovjetik. Aty, ai do të përpiqet të zbulojë fytyrën e vërtetë të komunizmit të realizuar sipas ideve të Leninit: një regjim kafkian që thuajse nuk vihet në pikëpyetje nga një popull i trembur që duket se i nënshtrohet fatit të vet. I shkruar dhe i botuar pjesë – pjesë në të njëjtën kohë me të famshmin "Rrëfim i një anijehumburi", ky reportazh përbën një tjetër shembull të paçmueshëm pune të vështirë hulumtuese, rigoroziteti historik dhe besnikërie ndaj fakteve të rrëfyera, shtylla të çdo gazetarie cilësore. Me mjeshtërinë e tij letrare të padiskutueshme, Gabriel García Márquez – i dëshmon edhe një herë prirjen e tij më të thellë: kënaqësinë për të rrëfyer një histori të mirë.

Leonard Demi derives from an ancient patriotic family of an outstanding contribution to the history of Albania in XIX and XX century. As soon as he finished his higher education in Albanian Language and Literature in 1986, he became a scientific researcher of the Academy of Sciences , where he got his Doctoral degree. In 1992 he started his studies on foreign and security policy in Hebrew University, Jerusalem; University of Texas at Austin, and George Washington University in Washington DC. He got a Master's degree in National Security Affairs (Europe) from Navel Postgraduate School, Monterey, California , in June 2003. Mr. Demi is a member of the Presidency of the Democratic Party, and had important positions in the Ministry of Foreign Affairs and Ministry of Defense. He is a Member of the Albanian Parliament elected since 1996.

Ndërtimi evropian është bërë nëpërmjet zhvillimit progresiv të politikave publike që Shtetet kanë pranuar t'i ndjekin bashkërisht në kuadrin komunitar. Sot politikat e Bashkimit Evropian prekin të gjitha fushat e veprimtarisë publike dhe kanë arritur një nivel zhvillimi i cili kërkon detyrimisht rishikimin e Institucioneve të Bashkimit dhe një Kushtetutë të re për të. Për më tepër, zgjerimi i afërt shtron problemin e përkrahjes, që politikat bujqësore, rajonale apo politikat e tjera do ta vendosin në qendër të Bashkimit, i cili do të pushojë së qëni një klub vendesh të pasura. Megjithatë, njohja e këtyre politikave mbetet e vështirë. Aspekti teknik, kompleksiteti dhe shumëllojshmëria e tyre bëjnë që secila prej tyre të jetë çështje specialistësh. Ky libër jep një përmbledhje për të gjitha politikat e Bashkimit Evropian, si për ato që janë tashmë të afirmuara, të cilat kanë lejuar unifikimin e tregut të brendshëm, ashtu dhe për ato që janë më pak të sigurta, të cilat synojnë bashkërendimin e politikave ekonomike dhe sociale të shteteve kombëtare. Një vend i është lënë gjithashtu qarkullimit të lirë të njerëzve, i lidhur tashmë me qytetarinë evropiane si dhe me politikat e jashtme, të cilat, midis tregtisë, bashkëpunimit dhe diplomacisë, kërkojnë unitetin e tyre.

As federal, as i krahasueshëm me një organizatë ndërkombëtare klasike, sistemi institucional i Bashkimit Evropian vepron në lidhje të ngushtë me qeveritë dhe administratat e Shteteve Anëtare. Zgjerimi i Bashkimit Evropian në 25 anëtarë i realizuar në vitin 2004 kërkoi një reformë institucionale. E parashikuar nga Traktati i Nisës, ajo u thellua nga projekti i Kushtetutës Evropiane. Fusha të tilla si politika e jashtme dhe ajo e mbrojtjes, ose hapësirat për liri, siguri dhe drejtësi po përfshihen gradualisht në politikat komunitare. Ky libër studion institucionet e Bashkimit Evropian, veprimtarinë e tyre të përditshme, analizon mekanizmat e administratës franceze që sigurojnë lidhjet me Brukselin dhe paraqet ndryshimet që do të ndodhin kur të jetë ratifikuar Traktati Kushtetues.

Libri i ri i Simon Sebag Montefiores, i shpallur si një ndër autorët më origjinalë dhe autoritar të popullarizimit historik, është një pikë shkëputjeje me traditën letrare mbi diktatorin sovjetik: larg klisheve dhe rregullave të llojit, hedh një dritë krejtësisht origji-nale mbi figurën e Carit të Kuq, që rijeton përmes historive të burrave dhe grave të "obor-rit" te tij. Ndërmjet pallateve të Kremlinit dhe daciave në Detin e Zi, mes darkave me familjen dhe mbledhjeve të Politbyrosë, mes kongreseve, që e shpallnin me brohori udhëheqës dhe ligjësonin supremacinë e tij dhe rrjetës së marrëdhënieve informale, nëpërmjet te cilëve u konsolidua sundimi i tij, ekzistenca e tij, shtjellohet gjatë një filli tregimtar, që shikon si protagonist, aspektet më intime dhe private të jetës së një njeriu. Diktatori na del kështu, si një personazh "më i kuptueshëm në tiparet e tij më të thella", më real se ajo që na ka mësuar historiografia. Ne saj të një sasie të madhe materialesh të pabotuara që përdor autori (nga arkivat ruse të hapura kohët e fundit për publikun, në intervistat e shumta me dëshmitarët e regjimit) futemi në sekretet e një oborri, në dukje madhështor, por, që, në realitet është i paralizuar nga terrori, ku jeta e secilit, të afërm dhe miq në radhë të parë, varet në hje të flokut. Hasim njerëzit e pasuesve te tij, të trajtuar me shkathtësi nga dora e autorit: nga më të njohurit, si pedanti Molotov dhe i paskrupulli Beria, në më pak të njohur, si "xhuxhi gjakatar" Jezhov, apo "bolsheviku i përkryer" Orxhonikidze. Mund të lexojmë letrat e tyre, të jemi të pranishem në festat e tyre dhe, në të njëjtën kohë, të tmerrohemi nga lehtësia me të cilën ishin të prirur të vrisnin mijëra njerëz në emër të atij besimi gati fetar, të bolshevizmit, të cilit i përkush-tuan jetën e tyre, shpesh duke mbetur të ngërthyer në mes ingranazheve vdekjeprurëse te asaj makine gjiganteske të terrorit, që ishte regjimi i Josif Stalinit.

Kush ishte Stalini? A ishte ai fëmijë i paligjshëm?A ishte prostitutë, nëna e tij apo një shenjtore? A ishte Stalini një agjent i Carit, apo shefi i gangsterëve të Leninit? A ishte atentati, i ndodhur në Londër i planifikuar? A duhet fajësuar ai, për vdekjen e gruas së tij? Dhe, nëse ai me të vërtetë e humbi Revolucionin e vitit 1917, si ia bëri që u bë aq i fuqishëm?

Tregimi i dashurisë më i madh i historisë, “Kateria e Madhe dhe Potemkini”, është një poemë epike gjithëpërfshirëse për: seksin, dashurinë, pushtetin, zotërimn dhe ekstravagancat, e vendosur në skenën madhështore ruse. Përvec faktit që romanca e tyre ishte shumë pasionante, ata ishin ndoshta edhe partneriteti më i suksesshëm politik i të gjitha kohërave, duke lënë pas kështu edhe Mark Antonin dhe Kleopatrën apo Napoleonin dhe Josefinën. Letrat e tyre sekrete, të cilat diskutojnë për dashuri të tjera, seks, luftëra, politikë, art dhe shëndet, janë me siguri shënimet më intime dhe të jashtëzakonshme të shkruara ndonjëherë nga një perandor apo politikan. Të dy karakteret të përshkruara në këtë biografi të përbashkët, bazuar në arkivat e reja ruse, janë të jashtëzakonshëm: Ajo, një princeshë gjermane e martur pa dashuri në moshën 14 vjeçare dhe ai një trashëgimatr i fronit, sharmant, pasionant dhe gjenial në politikë.

Thirrjet për të nxjerrë në pah përvojat e ndryshme historike, realitetet e ndryshme dhe traditat që përfaqësohen nga veriu në jug apo të përfaqësuara sidomos nga krahinat e veçanta, janë të kuptueshme dhe domethënëse dhe nuk mund të konsiderohen në kontrast me risjelljen e tyre drejt Bashkimit, që ishte edhe objektivi madhor i motos së Ringjalljes dhe synimit të madh të themelimit të shtetit kombëtar italian.

Ky libër, i konsideruar si traktati politik i Hitlerit i ndërthurur me elementë autobiografikë, është i domosdoshëm për të kuptuar më mirë Holokaustin dhe totalitarizmin e çdo ngjyre. Ky libër është një paralajmërim për të nesërmen, për brezat e rinj, në mënyrë që çmenduria e messhekullit të XX të mos përsëritet më kurrë. Botimi i këtij libri është një kambanë për të gjithë ata që e shohin si një objekt në lëvizje që magjeps, tmerron dhe shpesh nxit projektime absurde. Ky libër duhet lexuar që t'i hiqet velloja e misterit që e rrethon, për të parandaluar ekstremizmin dhe urrejtjen e çdo lloji. Mein Kampf duhet të shihet si objekt historik.

Ky libër, i konsideruar si traktati politik i Hitlerit i ndërthurur me elementë autobiografikë, është i domosdoshëm për të kuptuar më mirë Holokaustin dhe totalitarizmin e çdo ngjyre. Ky libër është një paralajmërim për të nesërmen, për brezat e rinj, në mënyrë që çmenduria e messhekullit të XX të mos përsëritet më kurrë. Botimi i këtij libri është një kambanë për të gjithë ata që e shohin si një objekt në lëvizje që magjeps, tmerron dhe shpesh nxit projektime absurde. Botimi i këtij libri, ku Adolf Hitleri farkëtoi si një bombë me sahat, tërësinë e ideve mbi nacionalizmin, pangjermanizmin, eugjenizmin, racizmin etj. - është i rëndësishëm pasi ky libër përcaktoi historinë e Europës. Autori i këtij libri pasi shkatërroi, dogji me dhjetëra kombe dhe vrau dhjetëra milionë njerëz, çoi në shkatërrim total dhe vetë kombin e tij. Adolf Hitleri ishte demagogu më i madh që ka parë bota deri më sot, sundues tiran, një figurë e tmerrshme, një monstër që urdhëroi krimet më makabre. Mendja e tij e sëmurë, në emër të pastërtisë së racës, projektoi dhe urdhëroi eliminimin e 6 milionë hebrenjve të pafajshëm. Në fund të jetës së tij, Adolf Hitleri ishte i vetmi nacional-socialist që me të drejtë mund të thoshte se nuk kishte qenë kurrë, as një pasues, as një nxënës dhe as një dishepull. Ai, më shumë se çdo despot tjetër, mundi t'i bindte pasuesit e tij se ishte mishërimi i një ideali, të cilit tani i kishte ardhur koha. Kjo ishte dhe origjina e vërtetë e hirit të Hitlerit. Rruga mëse e jashtëzakonshme e jetës së tij ka treguar se si idetë e mbrapshta, të përhapura si ide misionarësh, mund të çojnë në programe politike plotësisht të çmendura dhe në tragjedi me përmasa botërore. Ky libër duhet lexuar që t'i hiqet velloja e misterit që e rrethon, për të parandaluar ekstremizmin dhe urrejtjen e çdo lloji. Mein Kampf duhet të shihet si objekt historik.

Çfarë ndodhi me të vërtetë në bunkerin e Berlinit, në atë katakomb tragjik, ku Hitleri kaloi vitet e fundit të jetës? Autorët kanë mbledhur dokumente dhe dëshmi, kanë bërë një hulumtim delikat dhe kompleks, që zgjati për më shumë se dy vjet, rezultatet e të cilit u lejuan atyre të paraqesin një tablo të plotë, gjithë vërtetësi dhe dramacitet, për ngjarjet që paraprinë dhe ndoqën "orën zero" të Kancelarisë së Rajhut III. Pjesa më e madhe e paraleleve historike të bëra mbi personin e Hitlerit, janë të pasakta. Nuk ishte Kaligula, as Neroni dhe as një Genghis Khan. Vetë Hitleri mendonte se mund të krahasohej në maksimum me Perikliun ose me Frederik Barbarosën. Mbase është më i përshtatshëm një krahasim që vjen nga letërsia: Rikardi III i Shekspirit, një figurë kjo e një ligësie me të vërtetë të fuqishme. Në fund të jetës së tij, Adolf Hitleri ishte i vetmi nacional-socialist që me të drejtë mund të thoshte se nuk kishte qenë kurrë, as një pasues, as një nxënës dhe as një dishepull. Rruga e jashtëzakonshme e jetës së tij ka treguar se si idetë e mbrapshta, të përhapura si ide misionarësh, mund të çojnë në programe politike plotësisht të çmendura. Ai, më shumë se çdo despot tjetër, mundi t'i bindte pasuesit e tij se ishte mishërimi i një ideali, të cilit tani i kishte ardhur koha. Kjo ishte dhe origjina e vërtetë e hirit të Hitlerit.

Robin Hood, ishte një figurë heroike në folklorin anglez. A ishte një shigjetar dhe shpatar shumë i aftë, dhe është i njohur për "vjedhjen prej të pasurve dhe dhënien të varfërve". Këto ai i realizonte i ndihmuar nga një grup i jashtëligjshëm të njohur si "Burrat qejflinj”. Tradicionalisht, Robin Hood dhe burrat e tij janë të përshkruar si të veshur me rroba jeshile. Robin Hood u bë një figurë popullore në periudhën mesjetare duke vazhduar edhe në epokat moderne në letërsi, filma dhe televizion.

Libri “Lindja e Evropës” është një afresk unitar, fryt i një hipoteze të fuqishme historiografike, që privilegjon të përditshmen ndaj ndodhive të personazheve e ndaj betejave. Transformimet thelbësore zbulohen në evoluimin e mendësisë së shtresave të ndryshme, në shenjat e para të atdhetarisë, në ndjeshmëritë e ndryshme fetare, në përshtatjen e institucioneve politike dhe shoqërore ndaj kushteve të reja politike.

Kjo vepër është një rrugëtim mes ngjarjesh, që merr në konsideratë jo vetëm strukturat politike, shoqërore, ekonomike dhe demografike, por edhe botëkuptimet, sjelljet dhe qëndrimet shoqërore. Kjo metodë mundëson ndërtimin e një tabloje të hollësishme dhe koherente që ndriçon lidhjen e ngushtë mes ngjarjeve të mëdha dhe përditshmërisë, në perspektivën e një historie të plotë. Mënyrat e jetesës dhe të prodhimit, besimet dhe praktikat fetare, krijimet artistike dhe letrare, ideologjitë, mendimet filozofike dhe progresi shkencor. Kësisoj kemi përpara një studim origjinal të plotë e shumëplanësh rreth qytetërimit të rajoneve që formojnë Francën, vështruar në veçanëtinë dhe në marrëdhëniet e tyre reciproke, brenda një kombi.

Një dimër të tmerrshëm Zhan Valzhani vjedh një bukë për të ushqyer mbesat dhe nipërit e vegjël. Ai kapet dhe futet në burg - për nëntëmbëdhjetë vjet! Kur, më në fund, del, Zhani ndërron emrin dhe mundohet të nisë një jetë të re. Por inspektori zemërlig Zhaver dëshiron ta rikthejë në burg. Teksa Zhani fshihet nga njerëzit e ligjit, ai kujdeset për të sëmurët, të poshtëruarit dhe të varfrit - ata që njihen si..TË MJERËT!

Faza e vështirë e tranzicionit e shënjuar nga shthurja e shtetit (në Shqipëri) dhe lufta (në Kosovë e Maqedoni) nuk ka përfunduar në hapësirën gjuhësore shqiptare. Strukturat e shoqërisë civile arritën të formohen vetëm në kushte pikënisjeje nga më modestet. Në thelb në Shqipëri elitat e vjetra e ruajtën pushtetin e tyre. Kjo do të thotë, se ato, si instrument i rëndësishëm pushteti, nuk e lëshuan nga dora as kontrollin mbi të kaluarën. Shkenca historike shqiptare vijoi edhe tradita të tjera të epokës komuniste. Ajo nuk e merr parasysh fare ose thuajse fare shkencën ndërkombëtare, por izolohet sa mundet prej saj. Historianët shqiptarë marrin pjesë shumë rrallë në tubime ndërkombëtare. Për këtë arsye nga ana metodike studimet kanë mbetur në pjesë të madhe në gjendjen e fillimviteve pesëdhjetë, kur studimet shqiptare u ngritën me ndihmën e Bashkimit Sovjetik; edhe më të vjetra janë metodat që etërit themelues të historiografisë shqiptare patën mësuar më së shumti në Austrinë e viteve tridhjetë. Në përputhje me këtë, studiues të jashtëm, rezultatet e të cilëve nuk përkojnë me kuadrin nacional-stalinist të historisë, ashtu si dhe intelektualë vendas që përfaqësojnë mendime të ndryshme, përgojohen shpesh me argumente apo sajesa jashtëshkencore. Një kulturë debati shumë e dobët, shenjë e një mungese të ndjeshme të shoqërisë civile, vështirëson mjaft shkëmbimin shkencor. Kësaj i shtohet fakti që studiuesit e specializuar e kanë humbur prej kohësh epërsinë interpretuese mbi historinë. Nga revistat e pakta, që pasqyrojnë më së miri ngurtësinë mendore dhe armiqësinë ndaj diskutimit të historiografisë, në masmediat dhe në forumet e internetit është depozituar debati që shpesh nuk plotëson as edhe kriteret minimale të cilësisë.

Sun Zu sjell një libër mbi artin e luftës, po me të njëjtin titull. Një koleksion trofesh mendimi nuk mund të kuptohet pa dy kategoritë themeltare të qytetërimeve: Arti dhe Lufta. Autori sjell çdo mendim mbi këto tema.