Ky libër rrëfen historinë e një divorci, nga pikëvështrimi i një fëmije, Adrianit. Ai është një djalë gjashtëvjeçar i mbetur në kurth, në mes të kryqëzimit të zjarrit të dy prindërve që po ndahen, dhe me fjalët e tij na tregon historinë e vet me një narra-cion spontan e plot ngjyra. Lexuesi do ta kuptojë qartazi, përtej informacionit me xixëllime shkëlqimtare që Adriani jep, luftën plot urrejtje dhe hakmarrje që ka pllakosur mes dy të rriturve. Adriani është një personazh i skalitur mjeshtërisht.

"Dashuri shtrigane;;7 vepra e fundit e shkrimtarit Roberto Arlt, botuar në vitin 1932, është historia tragjikomike e inxhinierit Estanislao Balder, i cili në kundërshtim me moralin e kohës, vendos të divorcojë gruan e tij; nga përjetimi i një historie dashurie me një adoleshente, pak përpara grushtit të shtetit në vitin 1930. Balder tridhjetëvjeçar, bën një jetë monotone dhe të stresuar nga puna dhe lidhja bashkëshortore, prandaj ka vendosur që të gjejë shpëtim duke e braktisur familjen. Por, reagimet atipike dhe mendjengushta të familjarëve për dashurinë, seksin, dhe martesën, nuk e tejkalojnë optikën e lëvizjeve të shoqërisë së kohës. Arlt është një vëzhgues i hollë i frymës metafizike dhe absurdit të kësaj shoqërie. Kjo histori dashurie e mrekullueshme dhe analizë psikologjike, është një shuplakë për kohën, jetën vanitoze, zakonet dhe hipokrizinë e shoqërisë së Argjentinës.

Gravura nga Buenos Airesi, i shkruar më 1933, është një mbushulli me imazhe e përjetime nga epoka ku kryeqyteti i Argjentinës po shndërrohej në një metropol modern. Me përpikërinë e artit të gravurës, Arlt-i ka ditur të na japë një prozë të mrekullueshme: gjuha e gjallë e stili i mprehtë i japin jetë një proze të stilizuar e të hollë që pikturon detajet e jetës së përditshme të Buenos Airesit. Kumarxhinj, hajdutë, xhambazë, spekulantë, bjerrakohës, nga njëra anë, e njerëz të rëndomtë, zanatçinj, policë, të dashuruar, ëndërrimtarë, prindër, fëmijë e të rinj, nga ana tjetër, mbushin afreskun me ngjyra të forta përmes së cilit Arlt-i ngre dyshime për nevojën dhe mënyrën se si po merr formë modernizimi: elektrifikimi, telefoni, ngritja e ndërtesave të larta sfidojnë vlerat dhe monumentet e mënyrave të vjetra të jetesës, të cilat bëjnë çmos të mos bien në harresë, po nga ana tjetër nuk duan të marrin pjesë në ndërtimin e të ardhmes. Kemi të bëjmë me një libër plot dhimbje, humor, melankoli, optimizëm, pasuri e mjerim, që përcjell ndryshimet e thella të fillimshekullit, jehona të kulturës evropiane të përtejoqeanit. "Jeta e një populli" që ndien tek i shket dheu nën këmbë.

José Acosta, si rrëfimtar, pi ujë në burimin e realizmit magjik, rryma letrare, e cila solli atë që u quajt Boom Latinoameikan, e përfaqësuar nga kolosë të tillë të letërsisë hispanike si Rulfo, Marquez, Llosa, Fuentes, e të tjerë. Autori domenikan të mban pezull e të çon nga një e papritur te një tjetër e papritur me një mënyrë të magjishme të rrëfyeri, të ngjashme me atë të prozatorit tjetër të talentuar latinoamerikan, Roberto Bolaño. Përkthyesi

Është kënaqësi t'i kesh para vetes poezitë më të mira Horhe Luis Borhesit, Pablo Nerudës, Oktavio Pazit, Ruben Darios Hulio Kortasarit, Federiko Garsia Lorkes, Nikanor Parras, Mario Bene, Alehandra Pizarnikut e shumë të tjerëve, po aq shkëlqyes vargun e tyre e po aq të rëndësishëm për letërsinë e vendeve të tyre, por edhe për atë të përbotshme. Por, kënaqësia më e madhe është kur e merr njeriu lapsin dhe tenton t'i thurë dy a tri fjale për artin e tyre poetik. Pos që është kënaqësi, është edhe ndërmarrje e vështirë. Ç'mund të thotë një shkrimtar i një kulture të vogël, si Jona, për një letërsi të një kulture të madhe, siç është ajo hispanike?! Në fillim ishte ngazëllimi, pastaj interpretimi. Nuk mund të mos ngazëllehesh me penën e mjeshtërve të tillë, të cilët në secilin varg e në secilën fjalë lënë gjurmët e një harmonie dhe të një ritmi që të pushton tërësisht. Një poezi si "Vetëvrasës" (H. L. Borhes) do të donim ta lexonim tërë ditën. Por, ja që poezia e ka fatin të jetë formëshkurtër dhe goditja e saj është e rrufeshme, për dallim prej prozës që mund të të mbajë me ditë të tëra në stuhinë e saj. Për dallim prej romanit që të shëtit në labirintet e tij, poezia vetëm të thotë Ja, ky është labirinti, brenda të cilit duhet të udhëtosh vetë. Hyr, po pate llambë me vete! Këtë ndjesi na i dha leximi i poezisë hispanike, ndjesinë e labirintit, të ndërtuar me shenja gjuhësore, pas së cilave fshihen kuptime e mesazhe të pafundme.

Në këtë libër paraqiten 20 tregime të zgjedhura nga krijimtaria e 10 prej autorëve më të shquar të Amerikës Latine SI Borges, Mario Vargas Losa, Gabriel Markez, Carlos huentes, Cristina Peri Rossi etj.

Don Kishoti dhe Sanço Pança janë bashkëbisedues idealë. Ajo që e lidh Donin me shqytarin e tij, është pjesëmarrja e ndërsjelltë në atë që quhet «rregulli i lojës», ndërsa ndërsjelltësia e tyre është një dashuri noprane për sho-shok. Nuk di të ketë në letërsinë Perëndimore një tjetër miqësi që të mund të përqaset me të, me një fjalë, që të mbështetet kaq hijshëm si kjo në një kuvendim zbavitës.

Ne këtë libër përshkruhen mbi 650 fjali dhe proverba të gjuhës latine në tema që frymëzojnë jetën e përditshme shoqërore, familjare dhe qeveritare, të të rinjëve dhe të moshuarve. Këto thënie janë përshkruar nga dijetarë të ndryshëm që jetuan gjatë imperatorisë së Romës si për shembull Ciceroni, Horaci, Ovidi, etj. Latinishtja nëna pjellore e disa gjuhëve si italisht, spanjisht, frëngjisht, portugalisht, romanisht dhe pjesërisht të anglishtes, ka qenë gjuha e popujve të imperatorisë së Romës, që jetoi 1229 vjet në gjithë brigjet e Mesdheut. Fjalimet e sotme, përgjithësisht, e humbin qartësinë e forcën e tyre kur nuk kanë rrënjë të mirë të gjuhës latine.

Thuhet se pleqëria e largon njeriun nga jeta aktive. Thuhet se ajo i mplak forcat duke e bërë trupin të dobët, se e zhvesh plakun nga gëzimet e jetës, nga pasionet e dashurisë dhe se me pleqërinë njeriu i afrohet gjithnjë e më shumë vdekjes. Ky traktat, përveçse është një ese filozofike mbi pleqërinë, e sheh atë me qetësi, në kontekstin e vet natyror, dhe në të njëjtën kohë, është një përmbledhje e personazheve më të rëndësishëm të historisë së asaj kohe. Pleqëria i dobëson forcat e trupit, por nuk dobëson jetën shpirtërore. Nëse pleqëria e zhvesh njeriun nga kënaqësia e seksit, e çliron atë nga skllavëria e seksit, duke ia bërë jetën më të qetë. Fakti, që pleqëria i afrohet gjithnjë e më shumë vdekjes, nuk duhet ta dëshpërojë njeriun, por ta qetësojë, sepse vdekja është një kthim në zanafillë, si të kthehesh në port pas një lundrimi të gjatë. Sipas Ciceronit, e fshehta e artit të të pleqëruarit është mbajtja gjallë e interesave, bërja e një jete të rregullt dhe të përkorë.